200 STRON

Raport o stanie miasta, zgodnie z obowiązującymi przepisami został przedstawiony radnym, a tym samym tarnogórzanom, po raz drugi. Ten obszerny dokument to 200 stron maszynopisu. Dokument zawiera najważniejsze informacje dotyczące mienia, budżetu i funkcjonowania gminy w różnych obszarach. Uwzględnia wiele uwarunkowań, m.in. historyczne, gospodarcze, komunikacyjne, infrastrukturalne, społeczne, związane z zaspokajaniem potrzeb mieszkańców.  

Jak więc wyglądało miasto w 2019 roku? Przedstawiamy najważniejsze dane,

MIESZKANIA I NIERUCHOMOŚCI

W 2019 roku 500 budynków stanowiło, i nadal stanowi, własność gminy (1600 mieszkań). 70 z nich wchodzi w skład wspólnot mieszkaniowych. Liczba lokali mieszkalnych, jakimi dysponuje gmina to 7%, MTBS – 5%, spółdzielnie – 30%. Pozostałe lokale mieszkalne są w dyspozycji osób fizycznych. W 2019 roku zaczął się wart 11 mln zł remont budynków komunalnych w Sowicach. Wszystkimi budynkami komunalnymi od zeszłego roku zajmuje się Zarząd Nieruchomości Tarnogórskich sp. z oo. W ostatnim czasie gmina zgłosiliśiła akces do rządowego programu budowy mieszkań komunalnych. 

W ubiegłym roku uregulowano stany prawne ważnych dla tarnogórzan nieruchomości – dysponujemy już działką po synagodze oraz terenem zabudowanym dzwonnicą gwarków, co otwiera możliwość do podjęcia prac w tych obszarach.

PIENIĄDZE

Budżet 2019 roku zamknął się kwotą 310 mln zł. Na poziomie 850 tys. zł zrealizowano budżet partycypacyjny.  Co czwartą złotówkę stanowiły udziały z PIT, 13,5% podatki lokalne, wzrósł udział dotacji z uwagi na program 500 plus. Ważne wydatki to: 100 mln zł na edukację, 42 mln zł na inwestycje.

INWESTYCJE

W 2019 roku zrealizowano 19 projektów z udziałem środków UE! Najważniejsze przedsięwzięcia, jakich podjęła się gmina to: wyburzenie Tarmilo (w tym roku powstanie w jego miejscu parking), rozpoczęcie budowy strefy gospodarczej (niebawem odbędą się przetargi dla inwestorów), ochrona muraw biogalmanowych na hałdzie popłuczkowej (2 mln zł), budowa terenu rekreacyjnego przy ul. Morcinka, termomodernizacje szkół (SP 5, SP 11, SP 13, SP 17, SP 20, ZSP 4, Przedszkole 2), budowa nowych placów zabaw i skwerów (plac zabaw i skwer w Bobrownikach, plac w Strzybnicy, boisko do boule i siłownia w Rybnej, plac zabaw w Opatowicach, boisko w Reptach  Śląskich, remont ul. Strzeleckiej (kontynuowany obecnie w granitowej technologii), budowa ul. Nowaka z parkingami dla autobusów, przebudowa ulic: Bystrama, Hallera Chmielewskiego (nowy układ drogowy), budowa chodnika przy Towarowej, przebudowa powiatowych ulic z udziałem środków miasta: skrzyżowania Starotarnowicka – Sielanka oraz ul. Repecka oraz rewitalizacja bloków komunalnych w Sowicach. 

WSPÓŁPRACA Z NGO

Ważny obszar działań miasta to współpraca z organizacjami pozarządowymi.  W Tarnowskich Górach działa ich ponad 100 – gmina w 2019 roku zleciła im 170 zadań i w ślad za tym przekazała 3,5 mln wsparcia.

EDUKACJA

Jedna z najkosztowniejszych dziedzin, jakimi zajmuje się gmina to oczywiście edukacja. Statystyka wygląda następująco: 720 nauczycieli, 400 pracowników szkolnej administracji, 4200 uczniów, 1900 przedszkolaków, 280 oddziałów łącznie w szkołach i przedszkolach, do tego 145 dzieci w żłobkach. W zeszłym roku miasto wydało: 47 mln zł na szkoły, 23,5 mln zł na przedszkola, 2 mln zł na żłobek, 2 mln zł na utrzymanie Zespołu Placówek Oświatowych, a 14,5 mln zł przekazaliśmy dla innych podmiotów prowadzących szkoły i przedszkola. Ponad 17 mln zł wydatkowano na remonty i inwestycje w placówkach oświatowych. Co niezwykle istotne – od lat subwencja rządowa pokrywa niewiele ponad połowę kosztów fukcjonowania oświaty bez uwzględnienia remontów i inwestycji. Cieszy natomiast wysoka efektywność kształcenia (wyniki egzaminów naszych uczniów są znacząco powyżej średniej).

OPIEKA SPOŁECZNA

Opieka społeczna i ochrona zdrowia skupia się na wspieraniu NGO-sów (15 dotacji – 500 tys. zł), profilaktyce przeciwuzależnieniowej prowadzonej przez ośrodek TOTU, a także na ogromie prac realizowanych przez MOPS wraz z wydzielonym Środowiskowym Domem Samopomocy. 

– Na opiece społecznej nie oszczędzamy. Efekt mieliśmy podczas ataku pandemii – wtedy pracownicy MOPS byli na pierwszym froncie i sprawdzili się znakomicie – podkreślał burmistrz.

Pieniądze z programu 500 plus pobierało w 2019 roku ponad 10 tys. dzieci (46,5 mln zł). Gmina rozwija także działania w zakresie polityki senioralnej bowiem 19 procent mieszkańców to osoby w wieku senioralnym. MOPS pomaga osobom starszym oraz prowadzi adaptację segmentu „D” SP 8 na centrum aktywności seniorów, gdzie prowadzona będzie całodobowa opieka nad osobami w wieku senioralnym. 

WODA, ŚCIEKI, ŚMIECI

Mamy wraz z PWiK: 250 km sieci wodociągowych, 28 km sieci kanalizacyjnych, 3 oczyszczalnie ścieków. 70 % korzysta z systemu kanalizacji. Gmina w 2019 roku wydała 4,7 mln zł na dopłaty do ceny wody i ścieków dla mieszkańców. Ilość deklaracji opłat za śmieci ciągle jest mniejsza niż ilość mieszkańców, co w dużej mierze jest spowodowane brakiem obowiązku meldunku. 

– Być może konieczna będzie zmiana sposobu naliczania opłaty, tak by opłata odprowadzana była za wszystkich tarnogórzan – zapowiedział burmistrz.

CZYSTE ŚRODOWISKO

Gmina w 2019 roku dysponowała już systemem czujników Airly, udzieliła 150 dotacji PONE (1,3 mln), została liderem programu OZE – to ponad 20 mln zł dla Tarnowskich Gór na 850 instalacji dla mieszkańców – realizacja już niebawem.  Miasto ma dwa nieczynne składowiska odpadów, nie wykazujące negatywnego wpływu na środowisko, nadal trwa niestety sprawa Zakładów Chemicznych. Do miasta należy 30 ha terenów zielonych – parki, zieleńce, skwery.

DROGI

Miejski Zarząd Ulic i Mostów sprawuje nadzór nad 150 km dróg miejskich (w tym 109 km dróg utwardzonych).  

– Ciagle mamy problem z inwestycjami rządowymi. Ostatnia inwestycja krajowa realizowana była w Tarnowskich Górach za Gomułki. Później wybudowano 2 ronda przy Zagórskiej, które tylko pogorszyły sytuację w ruchu drogowym – przypomniał burmistrz. 

Gmina wydała w 2019 roku 11 mln zł na remonty dróg.

ŻYCIE W MIEŚCIE

Mamy 24 place zabaw, 29 miejskich obiektów sportowych, 9 obiektów sportowo – rekreacyjnych we władaniu innych podmiotów, 9,5 mln zł przeznaczamy na dotacje na sport. W mieście funkcjonują 4 instytucje kultury, a największą inwestycją w tej sferze była w ubiegłym roku wymiana dachu w Muzeum.

TURYSTYKA

W tej kwestii należy rzecz jasna podkreślić ogromną rolę Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.

– Bez nich nie mówilibyśmy o UNESCO i żylibyśmy w zupełnie innym mieście – mówił burmistrz. – Ostatnich kilka miesięcy nie rokuje jednak dobrze dla turystyki, stowarzyszenie funkcjonuje dzięki dochodom własnym, obecnie korzystając z oszczędności na wykup Szybu Staszica. Muismy jednak mieć świadomość, że bez pomocy miasta stowarzyszenie nie przetrwa. Rozważamy odkupienie części nieruchomości, których właścicielem jest SMZT i  użyczenie ich tej organizacji – jeśli radni się zgodzą. Być może trzeba będzie wydatkować 1 do 2 mln zł – dodał.

W 2019 roku trwały prace przygotowawcze do stworzenia Lokalnej Organizacji Turystycznej „Miasto Gwarków” wraz z Bytomiem, Zbrosławcami, Kolejami Wąskotorowymi, SMZT i powiatem. Wytypowano lokal na Rynku, jednak covid pokrzyżował plany, w związku z sytuacją w budżetach gmin i turystyce odłożono ten projekt na rok następny. Zdecydowano również o zmianie lokalu – na zabytkowy budynek przy ul. Szymały, gdzie gmina będzie się starała o pozyskanie środków UE – poinformował Arkadiusz Czech.  

BIZNES

W mieście zarejestrowanych jest 8190 podmiotów gospodarczych, w tym 7500 to mikroprzedsiębiorstwa. Nie borykamy się z bezrobociem  na koniec 2019 roku wynosiło ono 4,5% podobnie jak pod koniec 2018 roku. Gmina z uwagi na różne uwarunkowania historyczne nie ma swoich terenów i kupuje grunty, by przeznaczyć je pod działalność gospodarczą. Jeszcze w tym roku nowi inwestorzy pojawią się w nowo stworzonej strefie aktywności gospodarczej.

MIASTO W STATYSTYKACH

W Rankingu Rzeczpospolitej badającym skuteczność działań w sferze gospodarczej Tarnowskie Góry są na 74 pozycji (na 864 gminy -), w roku poprzednim była to lokata 187

Zajmujemy 1 miejsce wśród gmin miejskich z dodatnim saldem migracji

Wzrasta współczynnik obciążenia demograficznego. To 69.2 (określa stosunek osób w wieku produkcyjnym do mieszkańców w wieku nieprodukcyjnym – stąd duży nacisk na politykę senioralną). 

Dochód podatkowy na mieszkańca Tarnowskich Gór per capita to 2 332 zł – wśród gmin powiatu nie jest to zbyt wysoki poziom, pracujemy nad pobudzeniem przedsiębiorczości poprzez utworzenie strefy przemysłowej

Zadłużenie to 556 zł na każdego mieszkańca 

W latach 2007 – 2019 budżet wzrósł trzykrotnie

Zachęcamy zainteresowanych do przeczytania całości dokumentu dostępnej pod adresem: https://www.bip.tarnowskiegory.pl/m,6175,2020-r.html

ABSOLUTORIUM 

Po przedstawieniu sprawozdania z ubiegłorocznego budżetu, opiewającego na ponad 320 mln zł, burmistrz otrzymał również  absolutorium. Wydatki roku 2019 były większe o 45 mln zł w stosunku do roku poprzedniego. Złożyło się na to więcej zadań zleconych oraz wyższe o 5 mln zł wydatki inwestycyjne. Gminie udało się pozyskać znaczące środki zewnętrzne z Unii Europejskiej, Funduszu róg Samorządowych, Metropolii i WFOŚ (15,5 mln zł).

Źródła dochodów w roku 2019 to dotacje (29%), udział w podatku dochodowym (26%), podatki lokalne (15%), subwencja (14%) Największe wydatki poniesiono na pomoc społeczną  z tytułu programu 500 plus oraz edukację (po 28%). Reszta to wydatki komunalne (16%) oraz majątkowe (42 mln zł – 14%). Największe środki w kwestii inwestycji – ponad 14 mln zł skierowano na termomodernizacje szkół (dofinansowanie UE). 

– Wydatki majątkowe od 2016 roku wzrastają o 5 do 10 mln rocznie – mówił skarbnik miasta Mariusz Konopka. – Zadłużenie w 2019 roku sięgało około 35 mln zł i spełniało relacje przewidziane w ustawie o finansach publicznych. Co najistotniejsze udało nam się spłacić dużą część zobowiązań, bowiem na początku roku zadłużenie kształtowało się na poziomie 51 mln zł. W chwili obecnej jest to 32 mln zł. Pozwala to na zaciąganie kolejnych zobowiązań i podejmowanie działań rozwojowych w kolejnych latach budżetowych – dodał.