Projekt realizowany jest przez Uniwersytet Ślaski w Katowicach we współpracy z Gminą Miasta Jaworzna oraz Gminą Tarnowskie Góry.
Działania planowane w projekcie wpisują się w główny nurt podejmowanych obecnie prac mających na celu ochronę i restytucję wielu cennych nieleśnych siedlisk przyrodniczych. Wśród zbiorowisk roślinnych Polski, murawy galmanowe zajmują szczególną pozycję. Są one unikatowe dla naszego kraju, gdyż ich występowanie ograniczone jest do niewielkich obszarów rudonośnych, położonych w południowej Polsce. Murawy galmanowe charakteryzuje specyficzny, różnorodny pod względem ekologicznym zestaw gatunków, niespotykany w innego typu polskich murawach. W składzie gatunkowym tych zbiorowisk, możemy zidentyfikować gatunki o ciekawej biologii, m.in. metalofity – rośliny przystosowane do wysokiej zawartości metali ciężkich w podłożu. Są one znakomitym przykładem adaptacji do skrajnie trudnych warunków środowiska.
Murawy galmanowe wpływają na zwiększenie różnorodności biotycznej, cechuje je również wysoki walor estetyczny oraz to, że stanowią dziedzictwo kultury przemysłowej naszego regionu i kraju.
Mimo niezaprzeczalnych wartości, siedliska muraw galmanowych są jeszcze dość często postrzegane jako bezużyteczne, zdegradowane tereny poprzemysłowe. Dlatego bywają one bezmyślnie niszczone (dzikie wysypiska śmieci), przeznaczane pod zabudowę lub są rozbierane jako kruszywo do budowy dróg.
Działania prowadzone w projekcie, przyczynią się do ochrony muraw galmanowych zlokalizowanych w południowej Polsce w obrębie dwóch województw: śląskiego i małopolskiego:
Hałda popłuczkowa kopalni Fryderyk w Tarnowskich Górach
Płaty muraw w Jaworznie w rejonach: Długoszyn; Sadowa Góra; Ciężkowice, Góra Wielkanoc
Bolesław – obszar Natura 2000 „Ameria” oraz Natura 2000 „Pleszczotka”
Realizacja projektu przyczyni się także do poznania stanu różnorodności biologicznej muraw galmanowych i tendencji zmian zachodzących w wyniku aktywnej ochrony tego siedliska, poprzez gromadzenie i przetwarzanie danych w celu skutecznego zarządzania zasobami przyrodniczymi siedliska 6130 (monitoring botaniczny), wdrażania planów zadań ochronnych obszarów Natura 2000, tworzenia nowych form ochrony – użytek ekologiczny oraz odtwarzania, wzmacniania i utrzymywania w odpowiednim stanie siedliska 6130, a także siedliska gatunku Sasanka otwarta Pulsatilla patens wprowadzonego na stanowisko historyczne w Jaworznie.
W wyniku działań założonych w projekcie (wycinka oraz karczowanie gatunków krzewiastych i drzewiastych, usuwanie gatunków inwazyjnych i ekspansywnych) zwiększy się powierzchnia zajmowana przez siedlisko 6130, jak również poprawi się struktura muraw.
Wyniki monitoringów zostaną przedstawione w formie raportów rocznych w okresie realizacji projektu oraz będą publikowane i prezentowane na spotkaniach, konferencjach, warsztatach związanych z tematem ochrony muraw. Działania podejmowane w projekcie będą prezentowane na stronie internetowej, będą tematem licznych spotkań na terenie miast i gminy, co zwiększy świadomość ekologiczną społeczności lokalnej i osób zainteresowanych tematyką.
W ramach zadań realizowanych na terenie Tarnowskich Gór planuje się:
usuwanie gatunków inwazyjnych,
usuwanie dzikich składowisk odpadów,
odtwarzanie i utrzymanie muraw galmanowych na terenie Hałdy popłuczkowej kopalni Fryderyk,
wykonanie ścieżki przyrodniczej,
montaż szlabanu.
Łączna wartość projektu wynosi 2 478 800,74 zł zł. Wartość dofinansowania: 2 106 980,62 zł.
