„Niechaj staną do szeregów ci, którzy pracują w kopalniach, jak i ci, którzy sterani ciężką pracą górniczą odpoczywają po długich latach pracy”. Takimi słowami Fryderyk Antes, międzywojenny burmistrz Tarnowskich Gór, wzywał na łamach jednej z gazet, wszystkich górników z całej Polski do wspólnych obchodów „Barbórki”. Dziś na tarnogórski Rynek górników zaprosił burmistrz Arkadiusz Czech. 

– Na stopniach Ratusza witam grupę szczególną – grupę osób, które kontynuują gwarecko – górnicze tradycje. Wśród górników jest grupa szczególnie szczególna – to ci, którzy tę historię, tradycję odkrywają – zaznaczył burmistrz Arkadiusz Czech. – Ktoś powiedział kiedyś, że naród, który nie zna swoich dziejów – nie ma prawa do napisania swojej nowej historii. Aby móc pisać historię Tarnowskich Gór na kolejne lata musimy oprzeć się na swoich korzeniach, na źródłach. Tkwią one w wielu elementach ale chyba najważniejszym z nich jest szacunek dla pracy, który wiązał się z wykonywanym przez gwarków zawodem. Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej odkurzyło naszą historię, uratowało nasze dobra i doprowadziło, że przed dwoma laty znaleźliśmy się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO – dodał z dumą burmistrz.

Zbigniew Pawlak, prezes SMZT przypomniał, że wiele miast w swoim herbie ma symbol pyrlika i żelozka, ale żadne miasto Górnego Ślaska nie ma gwarka – nie ma górnika na Ratuszu.

– Chociaż kopalnia została zamknięta ponad 100 lat temu i nie mamy już kontaktu werbalnego z naszymi pradziadkami, to nadal kontynuujemy tradycje, nadal czujemy się górnikami – mówił Pawlak. – Bez względu na to, że w jednym miejscu kopano węgiel, a w innym – cynk lub ołów – my górnicy jesteśmy jedną rodziną. Wszędzie tam, gdzie jedziemy – drzwi się otwierają z szacunku dla tej pracy. W 1798 Johan Gotlich Lachman napisał „Szlachetne mi jest srebro, które tutaj się dobywa, ale jeszcze szlachetniejszym człowiek” – cytował prezes SMZT.

Paradę poprowadzili gwarkowie niosący obraz świętej Barbary, pochodzący ze zbiorów Muzeum w Tarnowskich Górach. To obraz szczególny, bowiem poza towarzyszącą świętej na niemal wszystkich portretach wieżą – tu uwieczniono także maszynę parową. 

Uroczystości zakończyło nabożeństwo w kościele pw. Św. Ap. Piotra i Pawła (miejscu narodzin kultu Św. Barbary) z oprawą muzyczną Kameralnego Zespołu Wokalnego In Tempore. Odczytano jedną z wielu modlitw słynnego już Modlitewnika Bractwa Św. Barbary, a także poświęcono sztandar Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.

HISTORIA

Kult św. Barbary rozpoczął się w Tarnowskich Górach? Okazuje się patronka górników i dobrej śmierci miała w mieście gwarków sporą rzeszę wyznawców. W 1721 r. założono tu bractwo św. Barbary, a dziesięć lat później kaplicę ku czci Świętej. Ówczesny proboszcz parafii św. ap. Piotra i Pawła, ksiądz Ziebrowski napisał nawet do Stolicy Apostolskiej list z prośbą o oficjalne zatwierdzenie istniejącego już bractwa. Pozytywna odpowiedź nadeszła w 1747 r. Ziebrowski, z okazji tak wielkiego wydarzenia w jego parafii, na pięć dni przed uroczystościami, dokonał aktu darowizny dla bractwa. Zapisując mu część własnej na konieczne wydatki, wyraził pragnienie, aby istniało ono zawsze. Równocześnie założono specjalną księgę, w której zapisywano nowych członków. Bractwo świętej istnieje do dzisiaj.

Z okazji zatwierdzenia bullą papieską Bractwa św. Barbary, ojcowie jezuici postarali się o wydrukowanie specjalnego modlitewnika, którego tytuł brzmiał “Prześwietne Bractwo Świętej Barbary, Świętej Panny Męczenniczki Chrystusowej, Patronki szczęśliwej śmierci wielkimi łaskami i odpustami ziemskimi uprzywilejowane przy kościele farnym św. Ap. Piotra i Pawła na Górach Tarnowskich fundowane i solennie w dzień Wniebowziętej Najświętszej Panny Marii 15 Aug. 1747 intodrukowane. We Wrocławiu w drukarni Akademicy Coll.T.J.1747”.