Najpóźniej pod koniec 2019 roku ma zostać rozwiązany problem zapadliska na wylocie Sztolni Głębokiej Fryderyk na terenie Ptakowic w gminie Zbrosławice. Zarząd Województwa Śląskiego poinformował właśnie o przyznaniu na ten cel ponad 2,1 mln zł unijnej dotacji. O środki te występowało Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które od ponad dekady walczy o to, by zagrożenie jakie wystąpiło na końcowym odcinku sztolni, wpisanej w ubiegłym roku na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, wreszcie zlikwidować.
Na zachowanie dziedzictwa kulturowego zabytkowej Sztolni Fryderyk poprzez zabezpieczenie górotworu i modernizację gospodarki wodnej Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogóskiej otrzymało 2 137 893,79 mln zł dotacji. Przyznane fundusze pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa: V Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów Działanie/Poddziałanie: 5.3 Dziedzictwo kulturowe/5.3.1 Dziedzictwo kulturowe – konkurs.
Zadanie, którego całkowite koszty szacowane są na kwotę ponad 3,5 mln obejmować będzie szereg kompleksowych zadań takich dokumentację i projekt w uzgodnieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, przygotowanie dojazdu wraz z przeprawą przez rzekę, konserwację zabytkowego portalu wylotu Sztolni Głębokiej Fryderyk i zrekonstruowanie historycznej obudowy sztolni. Dodatkowe środki pochodzą z budżetu wojwództwa.
Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej dziekuje zaangażowanie przede wszystkim Marszałkowi Województwa Śląskiego Wojciechowi Sałudze i Członkowi Zarządu Woj. Śląskiego Henrykowi Mercikowi. – Jesteśmy szczęśliwi i wdzięczni zarządowi woj. śląskiego za zaangażowanie. Będziemy mogli zadbać o nasze dziedzictwo i wreszcie posuniemy się do przodu – komentuje Zbigniew Pawlak, wiceprezes Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które w zabezpieczaniu będzie współpracować z Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, bo to ona zarządza tym właśnie odcinkiem sztolni.
W przedsięwzięciu Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej występuje jako lider projektu. Z kolei Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, będące wspólną instytucją kultury Miasta Zabrze i Województwa Śląskiego, będzie odpowiadać za aspekty techniczne utrzymania przedmiotu projektu. MGW jest administratorem końcowego odcinka sztolni między szybem Ewa a wylotem.
Przypominamy, że Sztolnia Głęboka Fryderyk, na której na 600 metrach zorganizowana jest turystyczna Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, liczy w sumie prawie 17 km długości, ukończona została w lipcu 1834 roku.
Obecnie sztolniowe wody, po opuszczeniu podziemi wpływają do tzw. roznosu i po kilkuset metrach łączą się z rzeką Dramą. Aby wykonać wszystkie prace budowlane, na czas robót bedzie trzeba wykonać bajpas przekierowujący wodę płynącą ze sztolni.
Projekt obejmuje również demontaż i konserwację zabytkowego portalu, zwanego Bramą Gwarków. Miejsce to odzyska dawny blask i w przyszości, zgodnie z Planem Zarządzania Dobrem na lata 2016-2010 ma powiniemn zostać udostępniony turystom. SMZT liczy tu na zaangażowanie Gminy Zbrosławice.
Problem zawaliska na wylocie sztolni pojawił się w 2008 r. Od tamtej pory trwały przepychanki administracyjno-prawne, w czyich kompetencjach leży naprawa i zabezpieczenie sztolni. Dopiero obecny Zarząd Województwa Śląskiego znalazł rozwiązanie prawne tego problemu.
Niewątpliwie sprawy nabrały większego tempa po wpisie „Kopalni ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” na Listę światowego dziedzictwa UNESCO”. Częścią tego wpisu jest właśnie Sztolnia Głęboka Fryderyk. Jeśli umowa z wykonawcą zrobót zostanie podpisana w maju lub czerwcu, na realizację zadanie MGW będzie miało około 1,5 roku.
O zapadlisku byla mowa m.in. w trakcie pierwszego spotkania Komitetu Sterującego: Komitet obradował o artybutach.
Więcej o tarnogórskim UNESCO na stronie www.unesco.tarnowskiegory.pl